Устод профессор Сайидраҳмон Сулаймонӣ

Ҳ О Л Н О М А

(муфассал)

Доктори илми филология, профессор Сайидраҳмон Сулаймонї 26-уми октябри соли 1947 дар ноҳияи Тоҷикободи Љумњурии Тољикистон таваллуд шудааст.

Баъди хатми мактаби миёна соли 1964 ба шуъбаи арабии факултети таърих ва филологияи Донишгоњи давлатии Тољикистон ба номи В.И Ленин дохил гардида, соли 1969 онро ба итмом расонидааст.

Баъд аз хатми Донишгоњ соли 1969 то 1970 ба сафи Армияи Советї ба њайси тарљумон-афсари њарбї даъват гардида, аз соли 1970 то соли 1971 дар Љумњурии Арабии Яман ба сифати тарљумони њарбї аз забони арабї ба забони русї кор кардааст. Баъди бозгашт аз сафи Армияи Советї солњои 1971-1972 ба њайси муаллими забони арабї дар мактаби миёнаи №53-и шањри Душанбе ифои вазифа намудааст.

Аз соли 1972 то соли 1974 дар кафедраи филологияи араби Донишгоњи давлатии Тољикистон ба њайси лаборанти кафедраи мазкур кору фаъолият кардааст. Њамзамон дар соли 1974 ба шуъбаи аспирантураи назди кафедра дохил гардида, соли 1979 онро бомуваффаќият ба итмом расонида, дар њамин сол дар мавзўи «Асосњои лингвистии топонимика дар асари «Мўъљаму-л-булдон»-и Ёќути Њамавї (XIII)» дар Пажўњишгоњи ховаршиносии АИ Иттињоди Шўравї рисолаи номзадиро дифоъ намудааст.

Аз соли 1974 то соли 1979 дар кафедраи филологияи араби факултети шарќшиносии Донишгоњи мазкур ба њайси ассистенти кафедра кор кардааст. Баъди њимояи рисолаи номзадї аввал ба њайси муаллими калони кафедраи мазкур ва сипас ба сифати иљрокунандаи дотсенти њамин кафедра то соли 1980 фаъолияти илмї ва педагогї намудааст.

Аз соли 1980 то 1983 ба Љумњурии Ироќ сафари хидматї намуда, ба њайси тарљумон-референти Мушовир доир ба равобити иќтисодии сафорати Иттињоди Шўравї дар Љумњурии Ироќ кор кардааст.

Баъди бозгашт аз сафари хидматї солњои 1983-1985 дар кафедраи филологияи араби факултети шарќшиносии Донишгоњи давлатии Тољикистон ба њайси иљрокунандаи дотсенти кафедраи мазкур кор кардааст. Аз соли 1985 бо даъвати Раёсати Академияи Илмњои Љумњурии Тољикистон ба њайси корманди калони шуъбаи тарљума ва тањияи осори фалсафии мутафаккирони тољику форс ба Пажўњишгоњи фалсафа ва њуќуќи АИ ЉТ даъват гардида, аз соли 1992 то соли 2005 дар вазифаи мудири Шуъбаи тарљума ва тањияи осори фалсафии мутафаккирони тољику форс кору фаъолият намудааст.

Баъди њимояи рисолаи докторї дар мавзўи «Тањаввули истилоњи фалсафї дар забонњои арабї ва тољикї дар пояи мероси фалсафии Ибни Сино» дар соли 1997 ва идомаи фаъолият дар Шуъбаи тарљума ва тањияи осори фалсафии мутафаккирони тољику форс то соли 2005 дар њамин Шуъба иљрои вазифа намудааст.

Дар соли 2005 ба тариќи озмун ба њайси мудири кафедраи филологияи араби факултети шарќшиносии Донишгоњи миллии Тољикистон ба кор оѓоз намуда, то 2012 дар ин вазифа фаъолияти илмї-педагогии худро идома додааст.

Дар њоли њозир Сулаймонов С. ба њайси профессори кафедраи филологияи араби факултети забонњои Осиё ва Аврупои Донишгоњи миллии Тољикистон кор карда истодааст.

Фаъолияти илмї ва иљтимоии д.и.ф. Сулаймонов С. ба се соња таќсим кардан мумкин аст:

1). Номбурда аз соли 1972 то кунун бо фосилањои мухталиф дар кафедраи филологияи араб ба њайси муаллими забони арабї дарс гуфта, садњо шогирдонро дар ин давра тарбия намуда, аз фанњои муњими забоншиносии араб аз ќабили: «Забони арабї», «Мадхали тахассус», «Таърихи шарќшиносї», «Мулаххаси матбуоти даврии араб», «Матнњои махсуси фалсафї, забонї, таърихї, љуѓрофї», «Забоншиносии араб ва методологияи он» ва фанњои дигар дарс гуфтааст.

2). Соњаи дуюми фаъолияти доктори илми филология Сулаймонов С. тарљума ва тањияи осори фалсафии мутафаккирони тољику форс аз забони арабї ба забонњои тољикї ва русї ва аз забони форсї ба забони русї мебошад. Љойи тазаккур аст, ки Сулаймонов С. дар солњои фаъолияти кории худ дар Пажўњишгоњи фалсафа ва њуќуќи АИ ЉТ дар байни солњои 1985-2005 ва баъд аз он то њол асарњои зерини Ибни Сино: «Њикмати машриќия», «Њидоя», «Ибора» аз «Китобу-ш-шифо», маљмўи «Осори ирфонї ва динии Ибни Сино» (20 рисола), аз љумла рисолањои: «Њудуд», «Андар ахлоќ», «Тафсири Ибни Сино ба бархе аз сурањо ва оятњои Ќуръон», «Андар ишќ», «Саломон ва Абсол», «Њай ибни Яќзон», «Рисолаи тайр», «Илми ладунї», «Андар салот», «Фирдавс дар моњияти инсон», «Андар њузн», «Аршия дар сифоти Аллоњтаоло» ва ѓайраро ба забони тољикї тарљума намуда, дастраси муњаќќиќон ва хонандагон гардонидааст. Њамчунин мавриди ишора аст, ки асари «Њикмати машриќия»-и Ибни Синоро, ки дар байни доирањои илм доир ба пайдоиш ва интишори он дар фалсафаи исломї гуфтугузорњои мухталиф ва мутаноќиз вуљуд дошт, аз нусхаи факсмиллии дастхатї бори аввал дар таърихи фалсафаи тољик ба забонњои  тољикї ва русї тарљума намуда, дастраси олимону хонандагон гардонидааст. Љойи ишорат аст, ки доктори илми филология Сулаймонов С. дар тарљумаи осори мутафаккирони тољику форс сањми барљаста дошта, бо ќалами ў чунин осори машњури Ибни Сино бори аввал ба забони русї тарљума гардидаанд: «Восточная философия», «Руководство по философии», «Книга спасения», «Родники мудрости», «Книга спасения», «Об остолковании» из «Книги исцеления», «Силлогизм» из «Книги исцеления», «О софистических опровержениях» из «Книги исцеления», трактаты: «Об определениях», «Комментарии к некоторым сурам Корана», «Об этике», «О любви», «Живой сын Бодрствующего», «Саламан и Абсал», «О птицах», «Касыда о душе», ки дар солњои 2005, 2006, 2008, 2009, 2010, 2011 дар нашриёти «Дониш»-и АИ ЉТ ба чоп расидаанд. Ѓайр аз ин осор Сулаймонов С. маљмўаи осори фалсафии Умари Хайёмро, ки аз љониби Юшкевич ба забони русї тарљума гардида буданд, тарљумањои тољикии онњоро илова намуда, матни асили осори фалсафии Умари Хайёмро ба забонњои тољикї-форсї ва арабї дар зимни тарљумањо замима намуда, соли 2003 дар нашриёти «Ирфон» онро ба чоп расонидааст. Ѓайр аз ин аз љониби Сулаймонов С. рисолаи «Аршия»-и Садриддини Шерозї ба забони русї тарљума гардида, дар соли 2004 бо номи «Небесная мудрость» дар шањри Алмаато ба чоп расидааст. Њамчунин дар њамин шањр дар солњои 1997, 2002, 2004 китобњои зерин бо таќризњои олимони шинохтаи Љумњурии Ќазоќистон ба чоп расидаданд: «Житие Имама Хусейна» (Сайидљаъфар Шахиди), «Подобный весенним цветам. Новый взгляд на жизнь и личность великого пророка ислама», «Бог в исламской философии» (Мухаммад Таки Месбах-и Йезди). Дар соли 2003 бошад, асарњои зерини Ибни Сино: «Восточная философия», «Руководство по философии», трактаты «Об определениях» ва «Об этике» дар шањри Ашќободи Љумњурии Туркманистон ба чоп расидаанд. Њамчунин Сулаймонов С. дар тањияи осори фалсафии мутафаккирони тољику форс фаъолона иштирок намуда, асари «Зоду-л-мусофирин» ва «Рисолаи њикматї»-и Њаким Носири Хусрави Ќубодиёниро омода намуда, ба муносибати љашнвораи 900-солагии зодрўзи мутафаккир ба чоп расонидааст ва аксари рисолањои фалсафии Афзалиддини Кошониро барои чоп тањия кардааст, ки њанўз ба чоп нарасидаанд. Њамчунин рисолаи «Аќидату-л-аќоид»-и Насираддини Тўсиро ба забони русї тарљума кардааст, ки њанўз ба табъ нарасидааст. Аз корњои љолиби дигаре, ки Сулаймонов С. ба анљом расонидааст, тарљума аз забони арабї ба забони тољикї ва тањияи яке аз асарњои мутафаккирони каломии фалсафаи тољик Мавлоно Љомии Сонии Ќаротегинї «Мазњари кул», «Эътиќоднома», «Фарзи айн», «Ќитъа, байт, шеърпорањо»-ро дар зимни осори мунтахаби вай омода намуда, соли 2005 ба чоп расонидааст.

Љойи ишорат аст, ки дар њоли њозир д.и.ф. Сулаймонов С. яке аз тарљумонњои фаъол ва ташвиќгарони осори фалсафии Ибни Сино буда, ба тарљумаи осори њанўз тарљуманашудаи Шайхурраис машѓул мебошад ва то њол бо ќалами ў панљ љилди осори мутафаккир ба забонњои тољикї ва русї, ки зикри онњо дар боло гузашт, чоп гардида, дастраси пажўњишгарон ва њаводорон гардидааст.

3). Самти сеюми фаъолияти Сулаймонов С. тањќиќ ва пажўњиш дар соњаи забоншиносии араб ва тољик, фарњангнигорї, фарњанги исломї ва фарњанги арабї мебошад. Аз мавзўъњои аввалини тањќиќот, ки Сулаймонов С. дар ибтидои фаъолияти илмии худ машѓул гардид, омўзиши осори љуѓрофияшиносони араб ва арабизабон аз нигоњи забоншиносии араб мебошад. Номбурда дар пояи мероси љуѓрофии яке аз саромадони љуѓрофияи араб, яке аз асосгузорони илми топонимика ё худ илм дар бораи номњои љуѓрофї Ёќути Њамавї дар асоси маводи асари бисёрљилда ва бисёр муњими ў «Муъљаму-л-булдон» («Луѓати алифбоии кишварњо») бори аввал дар шарќшиносии Шўравї ва шарќшиносии Тољикистон дар мавзўи «Асосњои лингвистии топонимика дар асари «Муъљаму-л-булдон»-и Ёќути Њамавї (XIII)» дар соли 1979 дар Институти ховаршиносии АИ Иттињоди Шўравї дар шањри Маскав аз миёни кадрњои мањаллї дар соњаи забоншиносии араб рисолаи номзадї њимоя кард. Баъдтар Сулаймонов С. доираи тањќиќоти илмии худро васеъ намуда, дар самтњои мухталифи забоншиносии араб ва тољик тањќиќот бурда, махсусан самти тањќиќоти худро ба забони илм ва фалсафаи арабу тољик равона кард. Дар натиљаи тарљумаи адади зиёди осори фалсафии мутафаккирони араб ва арабизабони тољику форс ва махсусан Шайхурраис Ибни Сино ба забонњои тољикї ва русї ба тањќиќи таърихи пайдоиш, такомул ва истиќрори истилоњи фалсафї дар забонњои арабї ва тољикї машѓул гардид. Натиљаи тањќиќи чандинсолаи осори фалсафии Ибни Сино ба забонњои арабї ва тољикї сабабгори он гардид, ки Сулаймонов С. дар соли 1997 дар мавзўи «Тањаввули истилоњи фалсафї дар забонњои арабї ва тољикї дар пояи мероси фалсафии Ибни Сино» бори аввал дар арабшиносии тољик рисолаи докторї омода карда, дар њамин сол онро дифоъ намуд. Ѓайр аз ин, номбурда баъди њимояи рисолаи докторї теъдоди зиёди маќолањо, гузоришњо ва маърўзањо омода намуда, онњоро дар маљаллањои илмї, конфронсњои байналмилалї ва мањаллї пешкаш кардааст. Сулаймонов С. барои таълими забони арабї як дастури таълимї бо номи «Очерки мухтасари сарф (морфология)-и забони арабї (2006)», «Китоби хониш (2006)» ва «Матнњои баргузида барои ќироат (2013)»-ро омода карда, ба чоп расондааст.

Аз корњои бисёр муњим ва замонавии д.и.ф Сулаймонов С. омода кардани аввалин фарњанги шомили муосири забони арабї мебошад, ки чопи аввали он бо номи «Фарњанги арабї – тољикї (2005) (беш аз 70 000 калима)» ва чопи дуввуми он «Фарњанги шомили арабї – тољикї (2010) (зиёда аз 100 000 калима)» аз чоп баромада, дастраси оммаи хонандагон гардид. Њамчунин, шакли мухтасари фарњанги мазкур бо номи «Фарњанги васити арабї – тољикї (30 000 калима)» дар соли 2008 аз чоп баромад, ки ин фарњанг чи аз љињати сохтор ва чи аз љињати мавод камназир буда, бо назардошти бозёфтњои забоншиносии муосир ва фарњангнигории арабї тартиб дода шудааст. Љойи тазаккур аст, ки дар њоли њозир д.и.ф. Сулаймонов С. ба тартиб додани «Фарњанги шомили алифбоии арабї – тољикї – русї (зиёда аз 120 000 калима)» машѓул мебошад, ки он на танњо дар арабшиносии тољик, балки дар ховаршиносии рус низ њамто надорад. Ѓайр аз ин, д.и.ф. Сулаймонов С. барои тартиб додани «Фарњанги муосири тољикї – арабї (40 000 калима)» машѓул буда, як бахше аз он ба сомон расидааст ва умед њаст, ки дар солњои наздик ба чоп расида, дастраси њаводорон гардад.

Њамзамон д.и.ф. Сулаймонов С. дар соли 2011 барои таълифи «Фарњанги шомили арабї – тољикї» ва баъди муњокимаи он бо иштироки гурўњи мутахассисон аз Донишгоњи Ќоњира, Донишгоњи ал-Азњар, Маркази забонњо ва Академияи забони арабї, дар соли 2012 ба њайси узви вобастаи Академияи забони арабї дар Ќоњира интихоб гардид.

Хизматњои д.и.ф. Сулаймонов С. дар тарљума ва тањќиќи осори мутафаккирони арабизабони форсу тољик ба назар гирифта шуда, соли 2003 бо медали "Хизмати шоиста" ва соли 2011 барои омода кардани "Фарњанги шомили арабї – тољикї" ва њамчунин фаъолияти илмї – педагогї ба муносибати 20-солагии истиќлолияти давлатии Љумњурии Тољикистон бо унвони "Арбоби илм ва техника" сазовор гардидааст.

   

المؤلف

1) ولد المؤلف الدكتور سيدرحمن سليماني يوم 10\5\1947 في ناحية تاجيك آباد في جمهورية تاجيكستان.

2) تخرج في كلية الاستشراق ق فى سطور

سم اللغة العربية وحصل على شهادة التخصص فى اللغة العربية وآدابها من جامعة دوشنبهِ في عام 1969.

3) حصل على شهادة الماجستير في اللغة العربية و آدابها من معهد الاستشراق أكاديمية العلوم السوفياتية عام 1979.

4) حصل على شهادة الدكتوراه في اللغة و آدابها من جامعة دوشنبه سنة 1997.

5) هو حالياً مدير قسم اللغة العربية في جامعة دوشنبه الحكومية القومية.

أهم البحوث والمؤلفات:

- ياقوت الحموي أول مؤسس لعلم التسميات الجغرافية وذلك أطروحة لنيل شهادة الماجستير. مسكو، عام 1979.

- استقرار المصطلح الفلسفي في اللغة العربية والتاجيكية استناداً إلى مؤلفات لابن سينا الفلسفية وذلك أطروحة لنيل شهادة الدكتوراه في العلوم الأدبية واللغوية. دوشنبه، عام 1997.

- تشكل اللغة الفلسفية التاجيكية، رسالة علمية، دوشنبه، 1997. 

- مجموعة من المقالات في علم اللغة العربية والتاجيكية والحضارة الاسلامية.

- دستور المكاتبات التجارية في اللغة العربية، كتاب صدر باللغتين العربية والتاجيكية في دوشنبه، عام 1999.

- نبذة موجزة عن الصرف العربي. دوشنبِه. 2005.

- المعجم العربي – التاجيكي. في مجلّدين، دوشنبِه. 2005.

- معجم سليماني الوسيط. دوشنبِه. 2008.

- قواعد الصرف و النحو العربين في أوجز أشكالهما. دوشنبِه. 2008.

نشاط الترجمة

- عمر خيام. الرسائل الفلسفية. الترجمة و تحضير إلى اللغتين التاجيكية والروسية. دوشنبه. 2002.

- ترجمة الرسالة العرشية ملا صدر الدين الشيرازى الى اللغة الروسية، أَلْمَا أَتَا 2003.

- ترجمة مجموعة آثار ابن سينا الفلسفية من العربية الى اللغة التاجيكية وهى: الحكمة المشرقية، الهداية، كتاب النجاة، الآثار الدينية والعرفانية، كتاب العبارات من كتاب الشفاء، رسالة الحدود، تفاسير ابن سينا القرآنية، رسالة الأخلاق، كتاب عيون الحكمة، حي بن يقظان، سلامان و ابسال، قصيدة العينية. دوشنبه، 2005.

- ترجمة مجموعة آثار ابن سينا الفلسفية من العربية الى اللغة الروسية وهى: الحكمة المشرقية، الهداية، كتاب النجاة، الآثار الدينية والعرفانية، كتاب العبارات من كتاب الشفاء، رسالة الحدود، تفاسير ابن سينا القرآنية، رسالة الأخلاق، كتاب عيون الحكمة، حي بن يقظان، سلامان و ابسال، قصيدة العينية. دوشنبه، 2005.

- ترجمة رسالة قواعد العقائد لنصيرالدين الطوسي الى اللغة الروسية.

- مولانا جامي الثاني القراتيكيني وكتابه مظهر الكل. تحقيق وترجمة، دوشنبه. 2005.

- مجموعة مقالات عن الفلسفة الاسلامية الى اللغة الروسية.

الأنشطة الثقافية

- عضو اتحاد المستشرقين.

- عضو جمعية الصداقة الليبيّة والتاجيكستانية.

Корҳои таҳқиқшуда

§  Ёќути Њамавї асосгузори илми топонимика. (Рисолаи номзадї, М., 1979).

§  Ташаккули истилоњи фалсафї дар забонњои тољикї ва арабї дар пояи мероси фалсафии Ибни Сино. (Рисолаи докторї. Душанбе, 1997).

§  Ташаккули забони фалсафаи тољик. Душанбе, (монография) 1997.

§  Маљмўаи маќолањо доир ба забоншиносии арабу тољик ва фарњанги исломї.

§  Дастури мукотиботи бозаргонї ба забони арабї ва тољикї. (Дастури таълимї), Душанбе, 1999.

§  Мавлоно Љомии Сонии Ќаротегинї. (Тањќиќ ва тарљума аз арабї ба тољикї). Душанбе, 2005.

§  Очерки мухтасари сарф (морфология)-и забони арабї. Душанбе, 2005.

 Тарљумањои илмї аз арабї ба забони тољикї

§  Омар Хаййам: «Философские трактаты» (комментария и подготовка текста к издании). Душанбе, 2002.

§  Садруддин аш-Ширази: трактат «Небесная мудрость». Алмаата, 2004.

§  Осори Ибни Сино: «Њикмати машриќия», «Њидоя», «Ибора»  аз «Китобушшифо», маљмўи «Осори ирфонї ва динии Ибни Сино» (20 рисола), аз љумла рисолањои: «Њудуд», «Андар ахлоќ», «Тафсири Ибни Сино ба бархе аз сурањо ва оятњои Ќуръон», «Андар ишќ», «Саломон ва Абсол», «Њай ибни Яќзон», «Рисолаи тайр», «Илми ладунї», «Андар салот», «Фирдавс дар моњияти инсон», «Андар њузн», «Аршия дар сифоти Аллоњтаоло» ва ѓ. Душанбе, 2005, 2006, 2008, 2009, 2010, 2011.

Фарњангномањо

§  Сулаймонї. С. Фарњанги арабї – тољикї (70 000 калима). Душанбе, «Эр-Граф», 2- љилд, 2004-2005.

§  Сулаймонї. С. Фарњанги васити арабї – тољикї (30 000 калима). Душанбе, «Нур», 2008.

§  Сулаймонї. С. Фарњанги шомили арабї – тољикї (100 000 калима). Душанбе, «Эр-Граф», 2011.

§  Сулаймонї. С. Фарњанги шомили алифбоии арабї – тољикї – русї (120 000 калима). (зери табъ)

Фаъолияти илмї ва фарњангї

§   Аъзои љамъияти дўстии Тољикистон – Шоњигарии Арабистони Саудї.

§   Аъзои љамъияти дўстии Тољикистон – Либия.

§   Аъзои Шўрои дифои рисолањои номзадї ва докторї доир ба илми филология.

§   Узви вобастаи Академияи забони арабї дар Ќоњира. (Љумњурии Мисри Араб).

Донишманди тоҷик Саидраҳмон Сулаймонов ба узвияти Академияи забони арабӣ дар 

Қоҳираи Мисри Араб пазируфта шуд.

Заҳмати 22 сола дар таҳия ва таълифи «Фарҳанги арабӣ - тоҷикӣ», доктор Сайидраҳмон Сулаймонов, мудири кафедраи забони арабии факултаи шарқшиносии ДМТ-ро узви Академияи забони арабӣ гардонид.

Ба ин тартиб арабшиноси тоҷик Сайидраҳмон Сулаймонов, нахустин донишманди забони арабӣ аз кишварҳои Осиёи Марказӣ аст, ки ба узвияти Академияи забони арабӣ, ки мақараш дар Қоҳираи Мисри Араб аст, пазируфта шуд.

Маҳз хадамоти шоёни ин донишманди тоҷик дар рушди илми шарқшиносии тоҷик боиси он шуд, ки Фарҳангистони бонуфуз ва мӯътабари ҷаҳони ислом аз вай қадршиносӣ кунад ва ӯро дар қатори беҳтарин арабшиносони ҷаҳон ворид созад.

Сайидраҳмон Сулаймонов,  дар сӯҳбат ба "Озодӣ" гуфт, ки «мояи ифтихорам аст, ки заҳматҳои чандинсолаам барабас нарафт ва дар ниҳоят аз сӯи як муассисаи илмии ҷаҳонӣ қадр шуд. Минбаъд низ талош хоҳам кард, то саҳми худро дар рушди улуми шарқшиносӣ, ба хусус фарҳанги забони арабӣ бигзорам.»
  

Ин ҳам дар ҳоле, ки ба таъкиди доктор Сулаймонов, таҳия ва таълифи «Фарҳанги арабӣ -тоҷикӣ» дар ҳаҷми 2, 5 ҳазор саҳифа, ки муддати 22 сол болои он кор кардааст, ӯро ба узвият дар Акадлемияи забони арабӣ мушарраф гардонид.
Афзун бар ин, ин донишманди тоҷик дар муддати беш аз 40 соли фаъолияти илмӣ, беш аз 100 асар, рисолаву мақола ва дигар осори адабиро таълиф кардааст.

Пас аз «Фарҳанги арабӣ-тоҷикӣ», тарҷумаи 5 ҷилди осори Абуалӣ ибни Сино аз дигар корҳои шоёни ин арабшиноси тоҷик ба шумор меравад. Ин аст, ки Сайидраҳмон Сулаймонов рисолаи доктории худро дар соли 1999 дар мавзӯи «Таҳаввули истилоҳи фалсафӣ дар забонҳои арабӣ ва тоҷикӣ дар пояи мероси фалсафии Абу Алӣ Ибни Сино» ҳимоя кардааст.

Доктор Сайидраҳмонов аз соли 1972 то 1985 дар Донишгоҳи Миллии Тоҷикистон ва баъдан то соли 2004 дар Академияи Улуми Тоҷикистон фаъолияти илмӣ-пажӯҳишӣ кардааст. Аз соли 2005 то кунун фаъолияти худро дар факултаи шарқшиносии ДМТ давом дода ва ҳоло дар мақоми мудири кафедраи забони арабӣ ифои вазифа дорад.

Доктор Сулаймонов, ният дорад, то «Фарҳанги нави арабӣ-тоҷикӣ» -ро дар шаклу мазмуни тоза таълиф намояд.